Kabakulak, çocuklarda genellikle 5-10 yaş aralığında görülen viral ve bulaşıcı bir hastalıktır. Bu hastalığın en belirgin özelliği, tükürük bezlerinin aşırı şişmesidir. Kabakulak, boğazın şişmesinden dolayı şiddetli bir baskıya maruz kalan boğazda ağrılara neden olur. Bu hastalık tüm dünyada yaygın olarak görülmektedir ve özellikle kış ve bahar mevsimlerinde artış göstermektedir. Kabakulak, tükürük bezlerini ve boynun iki yanında, kulak memesi altında bulunan büyük ve küçük bezlerin şişmesiyle karakterizedir.

Kabakulak virüsü, bulaşıcı bir mikroptur ve salgılar, direkt temas ve damlacıklar aracılığıyla ağız ve burundan bulaşır. Kabakulağın kuluçka dönemi ortalama 15-20 gün sürmektedir. Virüs bulaştıktan sonra kulağın alt kısımlarında şişmeler görülmeye başlar. Bu şişmeler nedeniyle hastalığa "kabakulak" ismi verilmiştir. Kabakulak virüsü ilaçla tedavi edilemez. Okul çağındaki çocuklar bu hastalığa yakalandıklarında okula gönderilmemelidir. Yetişkinlerde görülen kabakulak hastalığı, çocuklardan daha hızlı atlatılır.

Kabakulak hastalığına bu isim verilmesinin sebebi, işitme yolunun önünde görülen şişlik ve daha sonra çene ve çevresine yayılan bu şişliğin oluşmasıdır. Şişlikler önce tek bir tarafta başlar ve daha sonra diğer yanındaki bezlere yayılır. Kasların kasılması nedeniyle çiğnemede ve yutkunmada zorluklar ortaya çıkar. Kabakulak, ciddi hastalıklara yol açabilir. Örneğin, ensefalit olarak bilinen beyin zarının veya beyindeki iltihaplanma merkezi olan sinir sistemi problemlerinin ortaya çıkmasına neden olabilir. Halk arasında yaygın olan yanlış bir inanışa göre, kabakulak hastalığının kısırlığa yol açma ihtimali oldukça düşüktür.

Kabakulak genellikle dinlenme ile geçer. Ancak duruma göre doktor tedavisine de başvurulabilir. Kabakulak bezlerinin şişmesi ile ciddi ağrılar meydana gelebilir. Eğer baş ağrısı, sık ateş, ensede sertlik veya çocuk başını arkaya doğru sabitliyorsa, vakit kaybetmeden bir doktora başvurmak gerekir. Şişliğin takip eden günlerde titreme, kusma, karın ağrısı ve erkek çocuklarda testislerde şişme veya ağrı meydana gelirse, bir çocuk doktoruna gitmek gereklidir. Kabakulak hastalığı süresince yatak istirahati şarttır ve ağız yormadan yumuşak yiyecekler tercih edilmelidir.

Ayrıca doktorun önerdiği ağrı kesiciler kullanılmalıdır. Günümüzde kabakulak hastalığından aşı yöntemi ile korunmak mümkündür.

Kabakulak aşısı, genellikle MMR (Kızamık, Kabakulak, Kızamıkçık) aşısının bir parçası olarak çocuklara uygulanır. Bu aşı, çocukları kabakulak virüsüne karşı korur ve hastalığın yayılmasını önler. Aşının yaygın hale gelmesi ile birlikte kabakulak vakaları azalmıştır.

Kabakulak hastalığı sırasında çocukların bol sıvı tüketmeleri ve dinlenmeleri önemlidir. Ateşin kontrol altına alınması için doktorun önerdiği ilaçlar kullanılabilir. Ayrıca, çocukların hijyen kurallarına dikkat etmeleri ve hastalık döneminde diğer çocuklardan uzak durmaları gereklidir.

Sonuç olarak, kabakulak çocuklar arasında yaygın bir hastalık olmasına rağmen, aşı ile önlenebilir ve tedavi edilebilir bir durumdur. Ebeveynlerin çocuklarının aşılarını düzenli olarak yaptırmaları ve belirtiler ortaya çıktığında hızlıca sağlık profesyonellerine başvurmaları önemlidir.