Kabakulak, tükürük bezlerinde gelişen ve bu bezlerin şişmesine neden olan viral bir enfeksiyon hastalığıdır. Genellikle kulağın alt tarafında geliştiği için bu adı almıştır. Çocukluk döneminin hastalığı olarak bilinir ve genellikle 2-6 yaş aralığındaki çocuklarda görülür. Ancak çocukluk döneminde geçirilmediği takdirde yetişkin dönemde de ortaya çıkabilir ve bu dönemde hastalık daha ağır seyredebilir. Kabakulak, yaşam boyunca sadece bir kez geçirilir ve genellikle kış sonu ile bahar aylarında daha yaygındır. Ayrıca, kabakulak bulaşıcı bir hastalıktır. Hastalığın bulaşma riski, bezlerin şişmesinden 24 saat sonrasından itibaren üç güne kadar en yüksek seviyededir. Hastalık direk temas, tükürük damlacıkları ve hastanın tükürüğü bulaşmış eşyalar yoluyla bulaşır.

Kabakulak tedavisi genellikle evde yapılabilir. En etkili tedavi yöntemi yatak istirahatidir. Kabakulak geçiren hastaların beslenmesinde kolay çiğnenebilen ve ekşi olmayan gıdalar tercih edilmelidir. Gerektiğinde doktorun önerdiği ağrı kesici ve ateş düşürücü ilaçlar kullanılabilir. Ancak ilaç kullanımı gerektiği durumlar dışında önerilmez. Özellikle antibiyotikler, kabakulak virüs kaynaklı bir hastalık olduğu için etkili değildir ve gereksiz antibiyotik kullanımı, antibiyotik direncini artırabilir.

Kabakulak aşısı, hastalığın önlenmesinde en etkili yöntemdir. Genellikle bir yaşından itibaren tüm çocuklara aşılama yapılır. Ayrıca, ilköğretim birinci ve sekizinci sınıflarda ek aşılama yapılır. Aşılanma, kabakulağa karşı etkin bir koruma sağlar.

Şiddetli baş ağrısı, yüksek ateş, ısrarlı kusmalar, uyku hali, dalgınlık ve testislerde ağrı gibi belirtiler devam ediyorsa acilen doktora başvurulmalıdır. Kabakulak tedavisi sürecinde bol miktarda sıvı tüketilmesi, çorba tüketilmesi ve meyve yenmesi önerilir. Ayrıca, hastalık geçirildikten sonra mutlaka aşı yapılmalıdır.